ในยุคที่ต้องทำงานแข่งกับเวลา เอกสารหลายสิบหน้ากลายเป็นอุปสรรคที่ทำให้หนึ่งวันดูสั้นลง Google จึงเปิดตัว NotebookLM สมุดโน้ตที่ไม่ธรรมดา แต่คือสมุดโน้ตที่ “ขับเคลื่อนด้วย AI”

มาดูกันว่า NotebookLM มีฟีเจอร์อะไรบ้าง ที่จะช่วยอ่านแทน สรุปให้ครบ และประหยัดเวลาทำงานเอกสารได้จริง

NotebookLM คืออะไร?

NotebookLM คือแพลตฟอร์มจดบันทึกและวิจัยที่พัฒนาโดย Google มี AI ที่ทำงาน “ใกล้” กับไฟล์เอกสารของคุณมากที่สุด เพียงอัปโหลดไฟล์เอกสาร (PDF, Google Docs, Slides, Markdown หรือ URL) แล้ว AI จะเรียนรู้จากเนื้อหานั้นทันที ผลลัพธ์ที่ได้คือผู้ช่วยวิจัยส่วนตัวที่สามารถ สรุปเนื้อหา ตอบคำถาม และแนะนำ insight ใหม่ ๆ ได้อย่างตรงประเด็น

เปรียบเทียบ NotebookLM vs.ChatGPT vs. Notion AI

Feature / Tools	NotebookLM	ChatGPT	Notion AI
Data Source	รองรับไฟล์หลายรูปแบบ (PDF, Docs, Text, Url)	ฐานความรู้กว้าง + prompt จากผู้ใช้งาน	ใช้กับ content ใน workspace ของ Notion
Contextual Focus	อิงไฟล์ที่อัปโหลด 100%	ความรู้กว้าง แต่ไม่ยึดไฟล์ที่ให้	ผูกกับ context ของเพจ/ workspace
Collaboration	Notes ส่วนตัว + แชร์ผ่าน Google Drive	จำกัด (คุยผ่านแชตเท่านั้น)	ร่วมงานกับทีมใน Notion ได้ทันที
Output Formats	สรุป, FAQ, Study Guide, Timeline, Podcast	สรุป, เขียนโค้ด, คอนเทนต์	สรุป, โน้ต, brainstorm ใน workspace
Key Differentiator	ผู้ช่วยวิจัยที่โฟกัสไฟล์เราโดยเฉพาะ	AI สนทนาหลากหลายโดเมน	ผู้ช่วยที่ฝังใน Notion เสริม productivity

สิ่งที่ทำให้ NotebookLM แตกต่างจาก AI อื่นคือ สามารถอ้างอิงคำตอบตรงจากเอกสารที่เราป้อนเข้าไป ไม่ใช่ดึงข้อมูลทั่วไปเหมือน ChatGPT หรือ Notion AI จึงแม่นยำและตรงประเด็นมากกว่า เหมาะกับคนที่ต้องจัดการข้อมูลจริงจัง เช่น นักวิจัย นักศึกษา นักข่าว HR หรือผู้จัดการที่ต้องอ่านเอกสารจำนวนมาก

วิธีเริ่มต้นใช้งาน NotebookLM อย่างง่าย ๆ

การใช้งาน NotebookLM ง่ายและไม่ซับซ้อน โดยมีขั้นตอนหลัก ๆ ดังนี้

1. เข้าเว็บ NotebookLM
ไปที่ notebooklm.google.com แล้วล็อกอินด้วย Google Account (ใช้ฟรี ไม่ต้องสมัคร Gemini Advanced)

2. สร้าง Notebook แรก
กด “Create” หรือ “New Notebook” → เพื่อเริ่มโปรเจกต์ เหมือนเปิดแฟ้มเก็บงาน

3. อัปโหลดไฟล์เอกสาร
รองรับหลายรูปแบบ เช่น ไฟล์ PDF, เชื่อมต่อกับ google workspace, ลิงก์ไปยัง URL, วางข้อความได้โดยตรง โดยสามารถอัปโหลดได้สูงสุด 50 ไฟล์ ไฟล์ละ 500,000 คำ เพียงพอสำหรับโปรเจกต์วิจัย หนังสือเรียน หรือรายงานหนา ๆ

4. AI สร้าง Notebook Guide
ปล่อยให้ AI ทำงาน สรุปอัตโนมัติ คำถามแนะนำ เช่น “ประเด็นหลักคืออะไร?” หรือ “ผลลัพธ์หลักของรายงานนี้คืออะไร?”

5. ถาม-ตอบได้ทันที
ใช้แถบ Chat เพื่อขอคำตอบพร้อม citation อ้างอิงแหล่งจริง ช่วยลดเวลาไล่หาข้อมูลเอง

6. บันทึก Insight
เมื่อได้คำตอบที่ต้องการแล้ว กด Save to Note แยกเป็น Written Note (ที่คุณพิมพ์เอง) หรือ Saved Response (AI สร้างให้)

7. ลองสร้าง Podcast
ฟีเจอร์ Podcast คือ AI การแปลงไฟล์เป็น Podcast-style audio ที่ให้ AI สองเสียงมาเล่าและถกเถียงกัน เหมือนฟังรายการสรุปบทเรียน เหมาะสำหรับฟังระหว่างเดินทาง ออกกำลังกาย หรือทำงานบ้าน

6 ฟีเจอร์ NotebookLM ที่ใช้ประหยัดเวลาทำงานได้จริง!

1. Q&A พร้อมอ้างอิงแหล่งข้อมูล
ตอบคำถามจากไฟล์เอกสารได้ทันที เช่น “รายงานนี้มี 5 ไฮไลต์อะไรบ้าง?” จะสรุปมาให้เป็นข้อ ๆ พร้อมเลขอ้างอิงที่กดกลับไปดูต้นทางได้ เร็วกว่าอ่านเอง คำตอบไม่หลุดจากเอกสาร

2. Notebook Guide: Dashboard สรุปทุกอย่างในคลิกเดียว
เมื่ออัปโหลดไฟล์ NotebookLM จะสร้าง Notebook Guide อัตโนมัติ มีทั้งสรุปเนื้อหา คำถามแนะนำ และปุ่มสร้างเอกสารสำเร็จรูป เช่น FAQ, Study Guide, Briefing, Timeline หรือแม้แต่ Podcast

📍 ตัวอย่าง: ทีม HR มีคู่มือสวัสดิการกว่า 100 หน้า เพียงกดปุ่ม FAQ ก็ได้เอกสารถาม-ตอบสำหรับพนักงานใหม่ทันที โดยไม่ต้องเสียเวลาร่างเอง

3. จัดข้อมูลเป็นโครงสร้างใช้งานได้ทันที
นอกจากสรุปเนื้อหาแล้ว ยังช่วยจัดข้อมูล หรือจัดฟอร์แมตให้อยู่ในรูปแบบที่ใช้งานต่อได้ทันที เช่น
▪️Briefing Doc: สำหรับผู้บริหารที่มีเวลาน้อย
▪️Study Guide: สำหรับนักศึกษา/ทีมวิจัย
▪️Timeline: สำหรับงานที่ต้องตามลำดับเหตุการณ์

📍 ตัวอย่าง: ทีมสื่อสารองค์กรแปลงบทสัมภาษณ์ผู้บริหารเป็น Timeline เรื่องราวบริษัท เพื่อนำไปใช้ทำคอนเทนต์ประชาสัมพันธ์ได้ทันที

4. Podcast ฟีเจอร์: ให้เอกสารเล่าเอง
สร้างพอดแคสต์จากเอกสาร โดยไม่ใช่แค่ Text-to-Speech แต่เป็นบทสนทนาสองฝ่ายที่สรุปและพูดคุยกันเหมือนฟังรายการจริง เปลี่ยนเวลาเดินทางหรือออกกำลังกายให้กลายเป็นช่วงทบทวนงาน

5. Notes: รวมทุกอย่างไว้ที่เดียว
หน้า Notes คือศูนย์รวมทุกไอเดียและคำตอบ ซึ่งถ้าไม่กด Save คำตอบจากแชตจะหายเมื่อปิดแท็บ โดยสามารถเซฟได้ 2 แบบคือ
▪️Written Note: จดเองได้ตามต้องการ
▪️Saved Response: เซฟคำตอบจากแชตไว้ใช้ต่อ

6. อัปโหลดได้หลายไฟล์ + ทำงานคู่กับ Google Workspace
รองรับไฟล์สูงสุด 50 ไฟล์ (ไฟล์ละไม่เกิน 500,000 คำ) และเชื่อมตรงกับ Google Drive, Docs, Slides ได้ทันที

📍 ตัวอย่าง: ทีมวิจัยรวมรายงานจากหลายประเทศไว้ใน Notebook เดียว แล้วให้ AI สร้างสรุปเปรียบเทียบเพื่อใช้ในที่ประชุม

Best Practices ที่ควรรู้

▪️เลือกไฟล์ที่คุณภาพดี เพราะ AI จะยึดตามข้อมูลต้นฉบับ
▪️ถามให้เจาะจง เช่น “3 ปัจจัยที่ทำให้ลูกค้าเลิกใช้บริการ” แทน “ช่วยสรุปไฟล์นี้”
▪️ตรวจสอบแหล่งอ้างอิงเสมอ ใช้เลขอ้างอิงย้อนกลับไปดูต้นทาง
▪️ลองใช้หลายฟอร์แมต เช่น ให้ทำตาราง Pros/Cons หรือ Briefing 1 หน้า

NotebookLM ไม่ได้มา “แทนการอ่าน” แต่ช่วยให้เวลาที่คุณใช้กับเอกสาร “มีคุณค่ามากขึ้น” โดยไม่จำเป็นต้องอ่านทุกหน้าเพื่อหาใจความ เพราะ AI จะช่วยสรุป จัดโครงสร้าง และอ้างอิงกลับไปยังต้นทางได้เสมอ

ไม่ว่าคุณจะเป็นนักเรียน นักวิจัย หรือผู้จัดการ NotebookLM คือผู้ช่วย AI ที่คืนเวลาให้คุณ เพื่อโฟกัสกับการตัดสินใจและการสร้างสรรค์งานจริง ๆ

ลองอัปโหลดเอกสารที่คุณกำลังปวดหัวอยู่ แล้วปล่อยให้ NotebookLM ทำงานแทน คุณอาจประหยัดเวลาได้หลายชั่วโมงต่อสัปดาห์เลยทีเดียว

📌 สนใจ Corporate In-House Training ยกระดับทักษะองค์กรด้วย AI-People Enablement Solutions
ติดต่อ [email protected]
หรือโทร 082-297-9915 (คุณโรส)

Sources:
https://www.datacamp.com/tutorial/notebooklm
https://geekflare.com/guide/what-is-notebooklm