เมื่อ “แรงงานลดลง” และ “AI เพิ่มขึ้น” พร้อมกันในเวลาเดียวกัน โลกการทำงานจึงเปลี่ยนเร็วกว่าที่หลายองค์กรคาดคิด รายงานล่าสุดจาก Deloitte (ก.พ. 2568) สำรวจคนทำงานกว่า 11,000 คนใน 17 ประเทศ พบสัญญาณสำคัญว่า

คนทำงานทั่วโลก “ต้องการทำงานร่วมกับ AI” มากกว่าให้ AI ทำงานแทน แต่เบื้องหลังแนวโน้มนี้ ไม่ได้มีแค่การเติบโตของเทคโนโลยีที่ฉลาดขึ้นทุกวัน เพราะกำลังเขย่าโครงสร้างจำนวนคนทำงานที่ลดลง

แรงงานลดลง แต่ความต้องการทักษะกลับเพิ่มขึ้น

Deloitte ชี้ว่า ในทศวรรษถัดไปจะเป็นยุคที่หลายประเทศเผชิญ “ภาวะแรงงานหายาก” อย่างไม่เคยเกิดขึ้นมาก่อน เช่น
🔹 จำนวนผู้จบมัธยมปลายในสหรัฐฯ จะถึงจุดสูงสุดในปี 2025 และค่อย ๆ ลดลงเรื่อย ๆ
🔹 ภายในปี 2030 ประชากรโลกกว่า 1 ใน 6 จะมีอายุเกิน 60 ปี

เมื่อคนวัยทำงานลดลง คนเกษียณเพิ่มขึ้น แต่ความต้องการแรงงานเพิ่มขึ้นต่อเนื่อง องค์กรโดยเฉพาะอุตสาหกรรมที่ใช้แรงงานจำนวนมาก อาจเผชิญทั้ง “วิกฤติขาดคน” และช่องว่างทักษะ (Skills Gap) ที่ไม่พอรองรับเทคโนโลยีใหม่

AI เปลี่ยนโครงสร้างงานเร็วกว่าที่คิด

งานที่เคยใช้เวลาหลายชั่วโมง ถูกลดเหลือไม่กี่วินาทีด้วย AI และ Automation แต่สิ่งที่พลิกเกมที่สุดคือ “Agentic AI” หรือ AI ที่กำลังเปลี่ยนจากเครื่องมือเป็น “ผู้ร่วมงาน”

Deloitte คาดว่า ภายในปี 2027 จะมีอย่างน้อย 50% ของบริษัทที่ใช้ Generative AI จะเริ่มทดลองใช้ Agentic AI ในทีมงาน ซึ่งสามารถคิด วิเคราะห์ และตัดสินใจเองได้ในบางระดับ

นี่ไม่ใช่แค่การเพิ่มเครื่องมือ แต่เป็นการ “ออกแบบทีมใหม่ทั้งระบบ” ที่คนและระบบอัจฉริยะทำงานร่วมกันเป็นเนื้อเดียว

4 บทเรียนที่องค์กรต้องรู้ ก่อนออกแบบทีมมนุษย์ + AI

1. คนส่วนใหญ่ต้องการ “ทำงานร่วมกับ AI” มากกว่าให้ทำแทน

แม้ AI จะทำงานได้เร็วขึ้น แต่คนส่วนใหญ่ยังต้องการ “มนุษย์ในกระบวนการทำงาน” โดยเฉพาะกลุ่มอายุ 65 ขึ้นไป ที่กว่า 67% ชอบรูปแบบงานแบบผสมมากที่สุด และทุกช่วงวัยเห็นตรงกันว่า “การผสานคน + เทคโนโลยี” คือรูปแบบการทำงานที่เหมาะสมที่สุด

ตัวอย่างองค์กร:
บริษัท Moderna รวมตำแหน่ง Chief People Officer + Chief Digital & Technology Officer เพื่อออกแบบงานโดยให้ “คน” และ “เทคโนโลยี” เติบโตไปด้วยกันในเชิงกลยุทธ์

2. คนยังเก่งกว่าในเรื่อง “คุณภาพ” แต่ AI ชนะเรื่อง “ความเร็ว”

ผลสำรวจพบว่า คนให้คะแนน “คุณภาพงาน” ของมนุษย์สูงกว่า AI แต่ให้คะแนน “ความเร็วและการจัดการข้อมูล” ของ AI สูงกว่าอย่างชัดเจน โดยเฉพาะกลุ่มอายุ 18-24 ปี องค์กรจึงต้องออกแบบงานให้เหมาะกับจุดแข็งของแต่ละฝ่าย และมีความสมดุลระหว่างคุณภาพกับความเร็ว เช่น
🔹 AI → งานเร็ว งานข้อมูล งานซ้ำ
🔹 คน → การตัดสินใจ ความคิดเชิงมนุษย์ การแก้ปัญหาซับซ้อน ความเข้าใจบริบท ความเห็นอกเห็นใจ หรือ Sense ทางธุรกิจ

แนวคิดสำคัญคือ “Keep Humans on the Loop” ให้คนเป็นผู้กำกับ-ตรวจสอบงานของ AI เพื่อได้ทั้งประสิทธิภาพและคุณภาพพร้อมกัน

3. AI คือ “เครื่องมือพัฒนาเด็กใหม่” ไม่ใช่ตัวลดทักษะ

องค์กรจำนวนมากใช้ AI เพื่อลดงาน แต่ต้องระวังไม่ให้ลดโอกาสการเรียนรู้ของคนรุ่นใหม่ เช่น สรุปประชุม จัดข้อมูล หรือทำงานพื้นฐานที่ใช้ฝึกงานจริง ถ้าให้ AI ทำหมด ก็จะทำให้คนรุ่นใหม่ขาดโอกาสเรียนรู้หน้างาน

📊 พนักงานกว่า 61% เชื่อว่า AI ช่วย Upskill ได้จริง โดยกลุ่มอายุ 25-34 ปี

AI สามารถทำหน้าที่เป็นทั้งโค้ชส่วนตัวให้ Feedback แบบเรียลไทม์ ช่วยสอนวิธีแก้ปัญหา และผู้แนะนำเส้นทางอาชีพ (Career Pathing) ในขณะเดียวกัน องค์กรก็ควรสร้างโปรแกรม “ฝึกใช้ AI ตั้งแต่วันแรกที่เข้าทำงาน” เพื่อให้พนักงานรู้สึกคุ้นเคยและเห็นว่า AI คือส่วนหนึ่งของงาน ไม่ใช่คู่แข่ง

📊 แรงงานอาวุโส แม้ 67% อยากทำงานร่วมกับ AI แต่มีเพียง 42% ที่รู้สึกว่าพร้อม องค์กรจึงควรพัฒนา AI Fluency ให้ทุกช่วงวัยอย่างเสมอภาค

4. AI เร่ง “การถ่ายทอดความรู้” และเสริมระบบพี่เลี้ยงข้ามรุ่น

📊 กว่า 60% ของผู้ตอบแบบสอบถามเชื่อว่า AI ช่วยเพิ่ม “การเรียนรู้และการถ่ายทอดทักษะ” ได้จริง

องค์กรที่มีทั้งคนรุ่นเก่าและคนรุ่นใหม่จำนวนมากมักเผชิญปัญหา “ความรู้หายไปพร้อมคนเกษียณ” แต่ Deloitte พบว่า AI สามารถเป็นตัวเชื่อมได้ เช่น
🔹 เก็บองค์ความรู้จากผู้เชี่ยวชาญ
🔹 สร้างฐานความรู้ที่ค้นหาได้ง่าย
🔹 สร้างบทเรียนอัตโนมัติจากประสบการณ์ทำงานจริง
🔹 ช่วยสร้างระบบ “Mentoring ข้ามรุ่น” ที่มีประสิทธิภาพกว่าเดิม

ตัวอย่างองค์กร:
🔹 HSBC ใช้ระบบ AI จับคู่พนักงานตาม “ทักษะที่มี” และ “ทักษะที่อยากพัฒนา” เพื่อให้เรียนรู้จากกันและกัน
🔹 Salesforce ใช้ Career Connect AI วิเคราะห์เส้นทางอาชีพจากทักษะปัจจุบันของพนักงาน แล้วแนะนำโอกาสใหม่ ๆ ที่เขาอาจไม่เคยคิดมาก่อน

“มนุษย์ + AI” คือสูตรใหม่ขององค์กรที่อยากโตท่ามกลางการเปลี่ยนแปลง

ในอีกไม่กี่ปีข้างหน้า คำถามว่า “AI จะมาแทนที่คนหรือไม่” อาจไม่ใช่เรื่องสำคัญที่สุดอีกต่อไป สิ่งที่องค์กรควรถามคือ “เราจะใช้ AI อย่างไรเพื่อเสริมศักยภาพคนให้เก่งขึ้น?”

เพราะในโลกที่คนทำงานน้อยลง แต่เทคโนโลยีฉลาดขึ้นทุกวัน องค์กรที่มอง AI เป็น “หุ้นส่วนการเติบโต” จะได้เปรียบทั้งในด้านนวัตกรรม ผลผลิต และความสามารถในการดึงดูดคนเก่ง

Deloitte สรุปไว้สั้น ๆ ว่า “องค์กรที่ใช้ AI เพื่อเพิ่มพลังมนุษย์ ไม่ใช่แทนที่มนุษย์ จะเป็นองค์กรที่พร้อมที่สุดสำหรับอนาคตของการทำงาน”

แล้วองค์กรของคุณล่ะ ตอนนี้อยู่ใน Stage ไหนของอนาคตนี้?

———-

📌 สนใจ Corporate In-House Training ยกระดับทักษะคนในองค์กรด้วย AI–People Enablement Solutions
📩 ติดต่อ: [email protected]
📞 โทร. 082-297-9915 (คุณโรส)

———-

Sources:
https://www.deloitte.com/us/en/insights/topics/talent/strategies-for-workforce-evolution.html