“AI Anxiety” กำลังกลายเป็นโรคระบาดใหม่ของยุคเทคโนโลยี…

เมื่อปัญญาประดิษฐ์ (AI) โดยเฉพาะ Generative AI ไม่ว่าจะเป็น ChatGPT, Midjourney หรือ Copilot เข้ามาเปลี่ยนวิธีทำงานอย่างรวดเร็ว ความกังวลต่อ AI หรือ “AI Anxiety” จึงขยายวงกว้าง ทั้งในระดับบุคคลและในโลกธุรกิจ

งานวิจัยของ American Psychological Association (APA) พบว่า พนักงานเกือบ 38% ในสหรัฐฯ กังวลว่างานของตนอาจหมดความสำคัญในอนาคต ขณะเดียวกัน แบบสำรวจ EY (AI Anxiety in Business) ยืนยันว่า ความกลัวต่อเทคโนโลยีนี้กำลังฝังรากลึกขึ้นในหลายองค์กรในสหรัฐฯ ซึ่งไม่เพียงแค่พนักงานปฏิบัติการเท่านั้น แม้กระทั่งผู้บริหารและทีมพัฒนาเทคโนโลยีเอง ก็เริ่มเผชิญแรงต้านทั้งภายในและภายนอก

AI Anxiety คืออะไร? เกิดขึ้นได้อย่างไร?

AI Anxiety หมายถึง ภาวะกังวลหรือรู้สึกไม่ปลอดภัยต่อเทคโนโลยี AI ซึ่งอาจเกิดจากหลายปัจจัย เช่น

 • ไม่เข้าใจว่า AI ทำงานอย่างไร
 • กลัวว่างานจะถูกแทนที่
 • หวั่นว่า AI จะละเมิดข้อมูลส่วนตัว
 • รู้สึกว่าโลกกำลังเปลี่ยนเร็วจนตามไม่ทัน

อาการนี้มีรากฐานจาก “Technostress” หรือ “Computer Anxiety” ในยุคที่คอมพิวเตอร์เริ่มเข้ามาเปลี่ยนแปลงการทำงานเมื่อหลายสิบปีก่อน เพียงแค่วันนี้เรากำลังเจอกับเทคโนโลยีที่ทรงพลังและซับซ้อนกว่าเดิม

กรณีศึกษาคนที่เผชิญกับ “AI Anxiety”

ตัวอย่างที่สะท้อนความรู้สึกนี้ได้ชัดคือ กรณีของ “Kat Lyons” ศิลปินแอนิเมชันผู้เคยอยู่เบื้องหลังผลงานอย่าง Futurama และ Disenchantment โดย Lyons เริ่มหมดไฟ เมื่อเห็นอุตสาหกรรมบันเทิงนำ Generative AI เช่น Midjourney หรือ Stable Diffusion มาใช้สร้างงานศิลปะ

หรือการที่ Marvel ใช้ AI สร้างอินโทรซีรีส์ Secret Invasion

นอกจากความกังวลเรื่องการ “ถูกแทนที่” ด้วย AI แต่ศิลปินหลายคนยังรู้สึกว่า AI “ละเมิดผลงาน” ของพวกเขา ผ่านการนำภาพหรือเสียงไปฝึกโมเดลโดยไม่ได้รับอนุญาตหรือค่าตอบแทนอีกด้วย

ทำไม AI Anxiety จึงสำคัญสำหรับองค์กร

AI Anxiety ไม่ได้เป็นปัญหาส่วนบุคคลเท่านั้น แต่ยังส่งผลโดยตรงต่อ…

• แรงจูงใจและประสิทธิภาพการทำงาน: พนักงานที่รู้สึกไม่มั่นคงอาจลดความกระตือรือร้น
• ความสัมพันธ์ในทีม: เกิดความแตกแยกระหว่างกลุ่มที่ “เชื่อมั่นใน AI” กับกลุ่มที่ “ไม่ไว้ใจ AI”
• การเปลี่ยนผ่านสู่ Digital Transformation: หากผู้นำไม่สื่อสารอย่างชัดเจน องค์กรอาจเสียโอกาสในการใช้เทคโนโลยีอย่างเต็มศักยภาพ

วิธีรับมือ AI Anxiety แบบเข้าใจและไม่หลบหน้า

แม้เราจะหยุดวิวัฒนาการของ AI ไม่ได้ แต่เราสามารถเลือกวิธีรับมือได้ โดยผู้เชี่ยวชาญได้แนะนำแนวทางไว้ดังนี้

1. ทำความเข้าใจที่มาของความกลัว
โดยถามตัวเองว่า “เรากลัว AI เพราะอะไร?” อคติ ข่าว หรือเพราะขาดข้อมูลเชิงลึก

2. เรียนรู้ AI อย่างเป็นระบบ
เข้าใจว่า AI มีข้อจำกัดมากมาย และยังต้องการมนุษย์ในการชี้ทิศทาง

3. ทดลองใช้ AI ด้วยตัวเอง
เมื่อได้สัมผัสและลองใช้ AI จริง ๆ เราจะมองว่า AI เป็นเครื่องมือ ไม่ใช่ศัตรู ช่วยให้เราทำงานง่ายขึ้น ไม่ใช่แย่งงาน

4. เตรียมตัวล่วงหน้าด้วยการเรียนรู้ทักษะใหม่ ๆ
โฟกัสทักษะที่ AI ทำแทนไม่ได้ง่าย เช่น soft skills ความคิดสร้างสรรค์ การตัดสินใจเชิงจริยธรรม และเริ่มต้นฝึกฝน

5. หาพื้นที่ในการพูดคุยและร่วมกันหาทางออก
พูดคุยกับเพื่อนร่วมงาน ชุมชน หรือผู้เชี่ยวชาญ เพื่อแลกเปลี่ยนมุมมอง หรือการสร้างความรู้ร่วมกันในองค์กร

6. พักจากเทคโนโลยี
โดยกลับไปใช้เวลากับธรรมชาติหรือคนรอบข้าง เพื่อย้ำเตือนตัวเองว่า “ความเป็นมนุษย์” คือสิ่งสำคัญ และสิ่งเหล่านี้คือสิ่งที่ “AI ไม่มีวันเลียนแบบได้”

รู้หรือไม่? ChatGPT เองก็ “วิตกกังวล”

แม้ AI จะไม่รู้สึกแบบมนุษย์ แต่งานวิจัยจาก Yale, Haifa และ University of Zurich พบว่า ChatGPT แสดงออกคล้ายอาการวิตกกังวลเมื่อได้รับข้อมูลที่กระทบจิตใจ เช่น เรื่องอุบัติเหตุหรือภัยพิบัติ

และที่น่าสนใจคือ เมื่อนักวิจัยทดลองใส่ข้อมูลเชิงบวกเข้าไปใน prompt เช่น ให้หายใจลึก ๆ หรือจินตนาการถึงชายหาดสงบ ๆ AI เองก็มีแนวโน้มตอบกลับด้วยโทนที่เย็นลงและอคติน้อยลง

AI Anxiety จะยังอยู่ต่อไป แต่เรามีทางเลือก

“AI สร้างภาพได้ แต่ยังไม่สามารถ ‘รู้สึก’ หรือ ‘พูดสิ่งที่ตัวเองอยากพูด’ ได้เหมือนศิลปิน” – Sean Kelly, Harvard University

แม้ AI จะฉลาดขึ้นทุกวัน สร้างผลกระทบในแทบทุกวงการ แต่ผู้เชี่ยวชาญหลายคนย้ำว่า AI ยังเลียนแบบ “แรงขับจากหัวใจมนุษย์” ไม่ได้

ความท้าทายจึงไม่ใช่แค่ “AI เก่งแค่ไหน” แต่คือ “เราจะเชื่อมั่นในตัวเองได้แค่ไหน” ในยุคที่เทคโนโลยีเปลี่ยนแปลงรวดเร็ว

บางที AI Anxiety อาจไม่ใช่ศัตรู แต่เป็นแรงผลักให้เราเรียนรู้ กล้าปรับตัว และไม่ลืมว่าความเป็นมนุษย์คือสิ่งที่ AI เลียนแบบไม่ได้

——
Sources:
https://www.scientificamerican.com/article/ai-anxiety-is-on-the-rise-heres-how-to-manage-it/
https://www.forbes.com/sites/kathycaprino/2024/02/05/rising-use-of-artificial-intelligence-ai-is-fueling-anxiety-in-business/
https://fortune.com/2025/03/09/openai-chatgpt-anxiety-mindfulness-mental-health-intervention/

——
📌 สนใจ Corporate In-House Training ยกระดับทักษะองค์กรด้วย AI-People Enablement Solutions 
ติดต่อ [email protected]
หรือโทร 082-297-9915 (คุณโรส)
——