เชื่อไหมว่าการมีลีดเดอร์ที่ดี จะช่วยให้พนักงานแฮปปี้กับการทำงานมากขึ้น

ความเชื่อนี้ได้ถูกพิสูจน์ในบริษัทเทคฯระดับโลกอย่าง Google มาแล้วในปี 2008 กับโปรเจกต์ที่ชื่อว่า ‘Project Oxygen’ โปรเจกต์ที่ทำให้ได้ค้นพบ 10 ลักษณะของสุดยอดลีดเดอร์ในบริษัท Google โดยเขาค้นพบว่า “พนักงานอยากรู้สึกว่า ตัวเองมีคุณค่า ได้รับการยอมรับ และได้รับแรงบันดาลใจจากหัวหน้า”

บทเรียนจากโครงการ Project Oxygen ของ Google

ในปี 2008 Google เปิดตัว Project Oxygen เพื่อหาคำตอบว่า “หัวหน้าทีมที่ดี” ควรมีคุณสมบัติอย่างไร ผ่านการวิจัยเชิงลึกที่เก็บข้อมูลจากการประเมินประจำปี, สำรวจพนักงานกว่า 10,000 คน, สัมภาษณ์ผู้จัดการ, รีวิวผลงาน และการเสนอชื่อรางวัล Great Manager Award

ผลลัพธ์น่าประหลาดใจ:
ทักษะด้านเทคนิคของหัวหน้าถูกจัดอยู่อันดับล่างสุด! สิ่งที่สำคัญกว่าคือ ทักษะการบริหารคน เช่น การโค้ช, การฟัง, การสร้างสภาพแวดล้อมที่ส่งเสริมทีม และการให้วิสัยทัศน์ที่ชัดเจน

Project Oxygen กลายเป็นจุดเปลี่ยนสำคัญที่ทำให้ Google ซึ่งเคยเน้นวัฒนธรรมแบบ “ขับเคลื่อนด้วยวิศวกรรม” หันมาให้ความสำคัญกับ “ภาวะผู้นำที่เข้าใจคน” มากขึ้น

ผลลัพธ์หลังดำเนินโครงการ:

• 75% ของผู้จัดการที่เคยได้คะแนนต่ำ พัฒนาขึ้นอย่างเห็นได้ชัด
• ความพึงพอใจต่อหัวหน้าทีม เพิ่มจาก 83% → 88% ภายใน 2 ปี
• อัตราการเลื่อนตำแหน่งของผู้จัดการที่มีศักยภาพสูง เพิ่มขึ้น 10%

และจากผลการวิจัยดังกล่าว จึงได้ถอดออกมาเป็น 10 ลักษณะสำคัญของหัวหน้าที่ดี ซึ่งในช่วงแรกมีเพียง 8 ข้อ ก่อนจะมีการปรับเปลี่ยนเพิ่มเติมในปี 2018 ให้เข้ากับวัฒนธรรมการทำงานที่เปลี่ยนแปลงไปมากขึ้น

10 คุณสมบัติของสุดยอดผู้นำจาก Google

1. เป็นโค้ชที่ดี (Is a good coach)
การเป็นโค้ชที่ดี หมายถึง การให้คำแนะนำ สนับสนุน และให้กำลังใจกับทีม เพื่อให้พวกเขาประสบความสำเร็จทั้งเป้าหมายในชีวิต การทำงาน

ลีดเดอร์ที่ดีใน Google จะใช้เวลาในการทำความเข้าใจจุดแข็ง จุดอ่อน และแรงบันดาลใจของแต่ละคนในทีม จากนั้นจึงปรับวิธีการโค้ชให้เหมาะกับแต่ละบุคคลมากขึ้นว่าอะไรคือสิ่งที่พวกเขาต้องการ และจะได้นำไปในทางที่ใช่มากขึ้น

สิ่งนี้ไม่เพียงช่วยให้ทีมเติบโต และพัฒนาทักษะได้ดีขึ้น แต่ยังช่วยสร้างวัฒนธรรมของการเรียนรู้และการปรับปรุงอย่างต่อเนื่องในทีมอีกด้วย

2. ให้อิสระกับทีม และไม่จุกจิก (Empowers team and does not micromanage)
การมอบพลังให้ทีม (empower) หมายถึงการเปิดโอกาสให้ทีมมีอิสระในการตัดสินใจ และรับผิดชอบงานของตัวเอง โดยมีหัวหน้าคอยสนับสนุน ซัพพอร์ตทรัพยากรต่าง ๆ อยู่เบื้องหลัง

ที่ Google จะไม่ควบคุมจุกจิกทุกขั้นตอน เพราะนั่นอาจทำให้ความคิดสร้างสรรค์ ความพึงพอใจ และนวัตกรรมของทีมลดลง พวกเขาจะตั้งเป้าหมายให้ชัด ให้คำแนะนำเมื่อต้องการ และเปิดพื้นที่ให้ทีมได้ “นำทาง” วิธีการทำงานด้วยตัวเอง

3. สร้างบรรยากาศทำงานในทีมให้ดี (Creates an inclusive team environment, showing concern for success and well-being)
ทีมที่ดี คือทีมที่ทุกคนรู้สึกว่า ตนเองมีคุณค่า ได้รับการยอมรับ และมีพื้นที่ปลอดภัย ลีดเดอร์ใน Google จะให้ความสำคัญทั้งความสำเร็จของทีม และความเป็นอยู่ที่ดีของแต่ละคนด้วย ไม่ใช่แค่ในงาน แต่ยังรวมถึงชีวิตส่วนตัวด้วย

พวกเขาสร้าง “พื้นที่ทางใจ” ให้ทีมรู้สึกสบายใจที่จะเสนอไอเดีย ตั้งคำถาม หรือพูดถึงความกังวล โดยไม่มีใครกลัวว่าจะถูกตัดสิน

4. มีความเป็นมืออาชีพ และมุ่งเน้นผลลัพธ์ (Is productive and results-oriented)
ลีดเดอร์ที่ดีต้องผลักดันให้ทีมทำงานด้วยเป้าหมายที่ชัดเจน วัดผลได้ ในขณะเดียวกันก็ยังต้องรักษาบรรยากาศการทำงานที่ดีด้วย ที่ Google พบว่า ลีดเดอร์ที่เก่งจะสามารถบาลานซ์ได้ระหว่างความคาดหวังที่ท้าทาย กับการรักษาบรรยากาศที่ดูปลอดภัยและดูได้รับการสนับสนุน

ทีมจะมีการตั้งมาตรฐานสูง, ทำให้เห็นตัวอย่าง และส่งมอบงานให้ได้ตามที่รับปากไว้ ในขณะเดียวกันก็ให้การยอมรับ และฉลองกับความสำเร็จของสมาชิกในทีมไปพร้อมกัน

5. เป็นนักสื่อสารที่ดี ที่ฟังและแบ่งปันไปพร้อมกัน (Is a good communicator — listens and shares information)
การสื่อสารที่ดีคือ “หัวใจ” ของการบริหารทีม ลีดเดอร์ต้องมีการรับฟังอย่างจริงจัง รับ Feedback รวมถึงเปิดรับความคิดเห็น และให้คนในทีมรู้สึกว่ามีคุณค่า ในขณะเดียวกันก็ต้องสื่อสารอย่างโปร่งใส ทั้งเรื่องข่าวสารบริษัท, เป้าหมายของทีม, ความคาดหวังต่อแต่ละคนในทีม ซึ่งสิ่งเหล่านี้จะช่วยสร้างความเชื่อมั่น และทีมเวิร์กในระยะยาวได้

6. ซัพพอร์ตการเติบโต และการสร้าง Performance (Supports career development and discusses performance)
ลีดเดอร์ทีมของ Google เข้าใจว่าการพัฒนาสายอาชีพมีผลโดยตรงต่อความผูกพันของพนักงาน, ความพึงพอใจในการทำงาน และการรักษาคนเก่งให้อยู่กับองค์กร พวกเขาโฟกัสอย่างจริงจังกับความฝัน และเป้าหมายในอาชีพของคนในทีม พร้อมช่วยกันวางแผนว่าจะมีโอกาสเติบโตหรือพัฒนาทักษะในบทบาทใดได้บ้างภายในองค์กร

นอกจากนี้หัวหน้าทีมยังให้ Feedback เรื่อง Performance อย่างสม่ำเสมอ รวมถึงเปิดพื้นที่คุยว่าพนักงานจะ “เก่งขึ้น” และ “ก้าวหน้า” ไปได้อย่างไร

7. มีวิสัยทัศน์และกลยุทธ์ที่ชัดเจน (Has a clear vision/strategy for the team)
การมี วิสัยทัศน์ที่ชัดเจน (clear vision) และ กลยุทธ์ที่เป็นรูปธรรมจะช่วยให้ทีมไปในทิศทางเดียวกัน อย่างที่ Google จะสื่อสารวิสัยทัศน์ของทีมอย่างชัดเจน พร้อมกับกำหนดเป้าหมายเชิงกลยุทธ์ ที่ต้องทำเพื่อให้ไปถึงจุดนั้นด้วย

ที่สำคัญ คือพวกเขาไม่คิดเองคนเดียว แต่ชวนทีมร่วมกันออกแบบภาพอนาคตร่วมกัน จนทีมรู้สึกมีส่วนร่วม และอยากพาทีมสำเร็จไปด้วยกัน

8. มีทักษะด้านเทคนิคเพียงพอที่จะให้คำแนะนำทีมได้ (Has key technical skills to help advise the team)
แม้ว่าหน้าที่หลักของหัวหน้าทีมจะไม่ใช่การ “ลงมือทำเอง” แต่ท้ายที่สุดคนเป็นหัวหน้าก็ยังต้องมีความเข้าใจในเนื้องานที่ตัวเองดูแลด้วย อย่างที่ Google หัวหน้าทีมก็ต้องเข้าใจในเทคโนโลยี กระบวนการ และวิธีการทำงานหลักที่เกี่ยวข้องกับทีมด้วย

สิ่งนี้ช่วยให้ลีดเดอร์สามารถให้คำปรึกษาได้อย่างมั่นใจ และทำให้ทีมเชื่อมั่นได้ว่า “หัวหน้าเข้าใจสิ่งที่เราทำจริง ๆ”

9. ทำงานร่วมกับทีมได้ (Collaborates across teams)
การทำงานร่วมกัน (Collaboration) คือหัวใจสำคัญของนวัตกรรมที่ Google คนเป็นหัวหน้าที่ดีจะมองหาโอกาสในการร่วมมือกับทีมอื่นอยู่เสมอเพื่อแลกเปลี่ยนไอเดีย ใช้ทรัพยากรร่วมกัน หรือสร้างโครงการข้ามทีม

การเปิดรับมุมมองที่หลากหลาย และได้ทำงานร่วมกับคนเก่งจากทีมอื่น จะทำให้ทีมสามารถขยายผลลัพธ์ได้มากขึ้น และตั้งเป้าหมายให้ใหญ่ขึ้นได้

10. ตัดสินใจเด็ดขาดและรอบคอบ (Is a strong decision maker)
หนึ่งในทักษะสำคัญของลีดเดอร์ คือการตัดสินใจที่มั่นใจและแม่นยำ โดยเฉพาะเมื่อมีข้อจำกัดหรือความขรุขระของเส้นทางที่จะไปถึงเป้าหมาย ซึ่งการมีการตัดสินใจที่เด็ดขาดและรอบคอบจะทำให้ทีมรู้สึกว่า “ผู้นำคนนี้จะพาทีมเดินหน้าได้แน่นอน”


แม้ต้นแบบของ Project Oxygen จะมาจากวัฒนธรรมวิศวกรรมของ Google แต่สิ่งที่มันแสดงให้เห็นคือ แก่นแท้ของ “ผู้นำที่ดี” ในทุกองค์กร คือผู้นำที่สนับสนุนการเติบโตของคน + จุดประกายความคิดใหม่ + ทำให้การทำงานมี “ความหมาย” มากกว่าแค่เป้าหมาย

บทเรียนสำคัญที่สุดจาก Project Oxygen คือการโฟกัสในทักษะที่มองไม่เห็น หรือ Soft Skill แม้แต่ในบริษัทเทคโนโลยีระดับโลกอย่าง Google ยังยืนยันว่า “โค้ชที่ดี → สนับสนุนดี → สื่อสารดี = ผู้จัดการที่เวิร์ก”


Sources:
addyo.substack.com/p/effective-engineering-managers
mutomorro.com/project-oxygen/
www.betterup.com/blog/project-oxygen

——
📌 สนใจ Corporate In-House Training ยกระดับทักษะองค์กรด้วย AI-People Enablement Solutions 
ติดต่อ [email protected]
หรือโทร 082-297-9915 (คุณโรส)
——