📍สรุปสาระสำคัญจากเวที SkillForce ในงาน Work Life Festival 2025 จาก Session: “The Missing Skills in the AI Era: ทักษะที่หายไปในวันที่ AI เข้ามา” โดย ดร.ชนนิกานต์ จิรา (ดร.เฟิร์น) Head of True Digital Academy

AI กำลังเปลี่ยนวิธีการทำงานของมนุษย์อย่างรวดเร็ว แต่สิ่งที่หายไปไม่ใช่ “งาน” หากคือ “ทักษะมนุษย์” ที่ยังไม่ทันตามเทคโนโลยี

1️⃣ Real-life Hook: เมื่อ AI ทำงานแทนคน แต่ไม่แทน “วิจารณญาณ”
ดร.เฟิร์นเปิดเวทีด้วยกรณีจริงจากทั่วโลก ทั้ง Workday ที่ถูกฟ้องเพราะระบบ AI คัดคนเกิด bias, Amazon ที่เคยใช้ AI คัดเรซูเม่แล้วตัดผู้หญิงออกโดยไม่รู้ตัว และ Air Canada ที่ศาลตัดสินว่า “บริษัทต้องรับผิดชอบในสิ่งที่ chatbot พูด” ชี้ให้เห็นว่า “AI ไม่มีศีลธรรม มีแต่ตรรกะ” ดังนั้นการขาดคนที่มี Human Judgment จึงกลายเป็นความเสี่ยงใหญ่ขององค์กรยุคใหม่

2️⃣ สัญญาณเตือนจากรายงานระดับโลก (McKinsey, WEF, Deloitte)
▪️ 44% ของทักษะงานจะเปลี่ยนภายใน 5 ปี (WEF 2025)
▪️ 63% ของพนักงานทั่วโลกมี skill gap เป็นอุปสรรคอันดับหนึ่งต่อการเปลี่ยนผ่านสู่ยุค AI
▪️ องค์กรที่พัฒนา Critical Thinking + Problem-Solving ควบคู่กับการใช้ AI มี Productivity เพิ่มขึ้นเฉลี่ย 30% (Deloitte)
▪️ 9 ใน 10 องค์กรที่ลงทุนใน People Skills มีผลลัพธ์ทางธุรกิจชัดเจนกว่าการลงทุนเฉพาะด้านเทคโนโลยี (McKinsey)

3️⃣ The Missing Skills คือ “Human Wisdom” ปัญญามนุษย์ที่ AI ไม่มีวันแทนได้
ประกอบด้วย 4 ทักษะสำคัญ:
▪️ Critical Thinking คิดอย่างมีกรอบ เข้าใจบริบท และกลั่นกรองข้อมูล
▪️ Complex Problem-Solving with Data ใช้ข้อมูลเป็นหลักฐาน ไม่ใช่ความคิดเห็น
▪️ Human Judgment with Ethics & Empathy ใช้ศีลธรรมและความเข้าใจมนุษย์เป็นเข็มทิศในการตัดสินใจ
▪️ People Intelligence การเข้าใจคน เพื่อทำงานร่วมกับคนและเครื่องอย่างมีสมดุล

4️⃣ WISER Model: โมเดลที่ฝึกให้คนคิดก่อนใช้ AI
“Frame before you automate. Evidence over opinions. Decide with consequences in mind.”
มนุษย์ต้องนำความคิดเชิงวิพากษ์ การตีความข้อมูลอย่างมีเหตุผล และการตัดสินใจอย่างมีจริยธรรมมาอยู่ในวงจรของการใช้ AI หรือที่เรียกว่า Wisdom-in-the-Loop

5️⃣ กรณีศึกษาองค์กรจริงในไทย (จากโครงการของ True Digital Academy)
CX Operations: ก่อนอบรม พนักงานพึ่ง AI ตอบลูกค้าโดยไม่ตรวจสอบ > หลังอบรม มีการตั้งคำถาม ตรวจหลักฐาน และใช้วิจารณญาณก่อนตอบ ลด error ได้ชัดเจน

Strategy Team: เดิมตัดสินใจตามผลลัพธ์จาก AI อย่างไม่กลั่นกรอง > หลังเรียนรู้การคิดเชิงโครงสร้างและตั้งสมมติฐานก่อนตัดสินใจ ทำให้ alignment และความแม่นยำดีขึ้น

AI-Driven Teams: จากเดิมทีมแยกส่วน ไม่รู้ใช้ AI อย่างไร > หลังมีกรอบ “Critical Thinking & Human-in-the-loop” ทำให้การทำงานเร็วขึ้นและลดความขัดแย้งระหว่างทีม

6️⃣ Human Wisdom คือ Force Multiplier ของ AI
งานวิจัยจาก BCG ชี้ว่า ทีมที่ใช้ AI ร่วมกับการคิดเชิงมนุษย์มีผลลัพธ์ดีกว่า:
▪️ +12% ปิดงานได้มากขึ้น
▪️ +25% เร็วขึ้น
▪️ +40% คุณภาพงานดีขึ้น
แต่ถ้าไม่มี “การคิดและตรวจสอบโดยมนุษย์” ผลลัพธ์จะลดลงถึง -23% ในโจทย์ที่ซับซ้อน

7️⃣ Quick Self-Check: ฉันใช้ AI อย่างมีสติแล้วหรือยัง?
ดร.เฟิร์นปิด session ด้วยแบบทดสอบสั้น 10 ข้อ เช่น “ฉันตรวจข้อมูลก่อนเชื่อ AI หรือไม่?”, “ฉันตั้งคำถามกับผลลัพธ์ก่อนนำไปใช้จริงไหม?”, “มีใครตรวจสอบสิ่งที่ AI สร้างให้ฉันก่อนเผยแพร่ไหม?” เพื่อให้ผู้ร่วมงานนำไปทบทวนพฤติกรรมการใช้ AI ในชีวิตจริง

สรุป:

“AI อาจเก่งขึ้นทุกวัน แต่ถ้ามนุษย์ไม่รู้จักคิด ตั้งคำถาม และใช้ปัญญาอย่างมีกรอบ องค์กรจะเต็มไปด้วย ‘คนใช้เครื่อง’ แต่ไม่มี ‘คนเข้าใจเครื่อง’”

———-

📌 สนใจ Corporate In-House Training ยกระดับทักษะคนในองค์กรด้วย AI–People Enablement Solutions
📩 ติดต่อ: [email protected]
📞 โทร. 082-297-9915 (คุณโรส)