“Data is the new oil” ข้อมูลคือสิ่งที่มีมูลค่าสูงและทั่วโลกต้องการเหมือนน้ำมัน — คำกล่าวนี้ไม่เกินจริง โดยเฉพาะในยุคที่ AI กำลังเฟื่องฟู กลายเป็นหัวใจของการทำงานและการตัดสินใจทางธุรกิจ เพราะเบื้องหลังทุกความอัจฉริยะของ AI ล้วนมาจาก “ข้อมูล”

จากอดีตที่ธุรกิจอาศัยสัญชาตญาณหรือความคิดเห็นของผู้เชี่ยวชาญ ปัจจุบันองค์กรยุคใหม่หันมาตัดสินใจด้วย “ข้อมูลจริง” และ “ตัวเลขที่พิสูจน์ได้” จึงไม่น่าแปลกใจที่เครื่องมือด้าน Data จะเติบโตอย่างก้าวกระโดดในช่วง 10-15 ปีที่ผ่านมา

แต่ท่ามกลางเครื่องมือมากมายผุดขึ้นใหม่เต็มไปหมด ทั้ง Excel, Power BI, Python หรือแม้แต่ ChatGPT หลายคนอาจสงสัยว่า…
🔻 “แล้วเราควรเริ่มต้นเรียนรู้จากตัวไหนก่อนดี?”
🔻 “Excel ยังจำเป็นอยู่ไหมในยุค AI?”

บทความนี้จะเปรียบเทียบ 4 เครื่องมือวิเคราะห์ข้อมูลยอดนิยม เพื่อช่วยให้คุณเลือก “อาวุธ” ที่เหมาะกับงานและเส้นทางอาชีพของคุณที่สุด

เทียบชัด! 4 เครื่องมือวิเคราะห์ Data ยอดนิยมในยุค AI

1. “Microsoft Excel” เครื่องมือรากฐานที่ยังคงแข็งแกร่ง

แม้จะมีเครื่องมือใหม่ ๆ เกิดขึ้นมากมาย แต่ Excel ยังคงเป็นพื้นฐานสำคัญของการวิเคราะห์ข้อมูลในทุกองค์กร เพราะเข้าถึงง่าย ใช้งานง่าย ยืดหยุ่นสูง และรองรับการทำงานที่หลากหลาย ตั้งแต่งบประมาณ การคำนวณเงินเดือน ไปจนถึงแบบจำลองทางการเงิน

💡 จุดเด่นคือ รองรับข้อมูลระดับกลาง (ไม่เกิน 1 ล้านแถว) และสามารถสร้าง Data Visualization เบื้องต้นได้อย่างรวดเร็ว เหมาะกับทั้งงานรายวันและงานวิเคราะห์เชิงธุรกิจที่ไม่ซับซ้อนมาก

2. “Generative AI” (ChatGPT / Gemini) ผู้ช่วยวิเคราะห์อัจฉริยะแห่งยุค

แม้ไม่ใช่เครื่องมือวิเคราะห์ข้อมูลโดยตรง แต่ GenAI เช่น ChatGPT, Gemini หรือ Claude สามารถช่วยให้การวิเคราะห์ “เร็วขึ้น ง่ายขึ้น และแม่นยำขึ้น” เช่น

🔻 เขียนโค้ด Python หรือ R เพื่อดึงและทำความสะอาดข้อมูล
🔻 วิเคราะห์สถิติพื้นฐาน หรือหาความสัมพันธ์ของข้อมูล โดยไม่ต้องจำ Syntax หรือสูตร
🔻 วิเคราะห์ไฟล์ CSV / Excel ได้โดยตรง เพียงพิมพ์คำถามภาษาไทยหรืออังกฤษ โดยไม่ต้องเขียนโค้ด หรือสร้าง Pivot Table ที่ซับซ้อน

⚠️ อย่างไรก็ตาม ต้องระวังเรื่อง “ความถูกต้องของผลลัพธ์” (AI Hallucination) และ “ขนาดไฟล์ที่จำกัด” ซึ่งอาจไม่เหมาะกับการวิเคราะห์ Big Data

3. “Power BI & Tableau” แปลงข้อมูลให้เข้าใจง่ายในพริบตา

เครื่องมือกลุ่ม Business Intelligence (BI) อย่าง Power BI และ Tableau เหมาะกับงาน Data Visualization ระดับองค์กรที่มีความซับซ้อนสูง สามารถเชื่อมต่อกับแหล่งข้อมูลขนาดใหญ่ (Database, Cloud) และสร้าง Dashboard แบบ Interactive ได้ในไม่กี่คลิก

💡 จุดแข็งคือการ “เล่าเรื่องด้วยข้อมูล” (Data Storytelling) ที่ช่วยให้ผู้บริหารเข้าใจภาพรวมธุรกิจได้ทันที เหมาะกับทีมวิเคราะห์, ฝ่ายบริหาร และองค์กรที่ต้องการระบบรายงานอัตโนมัติ

4. “Python และ R” สำหรับสาย Data Science ตัวจริง

สุดยอดเครื่องมือสำหรับ การวิเคราะห์เชิงลึก, Predictive Modeling และ Machine Learning
เหมาะกับนักวิเคราะห์ นักวิจัย และ Data Scientist ที่ต้องการปรับแต่งกระบวนการวิเคราะห์แบบขั้นสูง

⚠️ ข้อจำกัดคือมี Learning Curve สูง โดยเฉพาะสำหรับผู้ที่ไม่มีพื้นฐานด้านโปรแกรมมิ่ง แต่หากเรียนรู้ได้แล้ว จะเปิดโอกาสสู่การสร้าง AI Model และนวัตกรรมใหม่ ๆ จากข้อมูลได้ไม่จำกัด

Excel ยังจำเป็นไหม? คำตอบคือ “จำเป็นมาก”

เพราะ Excel ไม่ได้แค่เป็นเครื่องมือ แต่คือ “พื้นฐานของการจัดการข้อมูล” ก่อนส่งต่อให้เครื่องมือขั้นสูงอื่น ๆ

ปัจจุบัน Excel ยังพัฒนาไปไกลกว่าเดิม ด้วยฟีเจอร์ Copilot (AI Assistant) ที่ช่วยวิเคราะห์ข้อมูลผ่านภาษาธรรมชาติ เช่น “สรุปยอดขายเดือนนี้” หรือ “หาความสัมพันธ์ระหว่างราคาและยอดขาย” ทำให้ทุกคนวิเคราะห์ข้อมูลได้โดยไม่ต้องเขียนสูตรเอง

คำถามที่เหมาะกว่าไม่ใช่ “Excel ยังจำเป็นไหม” แต่คือ “เราจะใช้ Excel ผสานกับ AI และเครื่องมืออื่น ๆ ได้อย่างมีประสิทธิภาพแค่ไหน?”

ดังนั้น การลงทุนในการเรียนรู้เกี่ยวกับการวิเคราะห์ข้อมูลด้วย Excel และการทำความเข้าใจความสามารถใหม่ ๆ ที่มาพร้อมกับ AI จะช่วยให้คนทำงานสามารถดึงประสิทธิภาพจากเครื่องมือได้อย่างเต็มที่ ทำให้การตัดสินใจทางธุรกิจมีความแม่นยำและรวดเร็วยิ่งขึ้นในทุกระดับขององค์กร

หากต้องเลือกพัฒนาทักษะวันนี้ แนะนำ Excel + Generative AI

เพราะเป็นการผสานพลังของ “พื้นฐานที่แข็งแรง” (Excel) และ “เทคโนโลยีเร่งความเร็ว” (GenAI)

องค์กรส่วนใหญ่ยังคงใช้ Excel เป็นศูนย์กลางของข้อมูล และ GenAI จะเข้ามาช่วยให้การวิเคราะห์เร็วขึ้นมาก เช่น การเขียนสูตรอัตโนมัติ หรือสร้างรายงานจากคำสั่งสั้น ๆ

สรุป

ใครที่อยากยกระดับทักษะ Data Analysis ในยุค AI เริ่มจาก “เข้าใจ Excel อย่างลึก” และ “รู้จักใช้ Generative AI อย่างชาญฉลาด” คุณจะทำงานได้เร็วขึ้น ฉลาดขึ้น และตัดสินใจได้แม่นยำกว่าเดิม

———-

📌 สนใจ Corporate In-House Training ยกระดับทักษะคนในองค์กรด้วย AI–People Enablement Solutions
📩 ติดต่อ: [email protected]
📞 โทร. 082-297-9915 (คุณโรส)